Het Nieuwe Instituut is ontstaan op 1 januari 2013 uit een fusie van het Nederlands Architectuurinstituut, Premsela, Nederlands Instituut voor Design en Mode en Virtueel Platform, kennisinstituut voor e-cultuur.
Het Nieuwe Instituut is ontstaan op 1 januari 2013 uit een fusie van het Nederlands Architectuurinstituut (NAi), Premsela, Nederlands Instituut voor Design en Mode, en Virtueel Platform, kennisinstituut voor e-cultuur. Aanleiding voor de fusie was de kamerbrief 'Meer dan kwaliteit: een nieuwe visie op cultuurbeleid' van Halbe Zijlstra van 10 juni 2011. Het onderbrengen van de verschillende ontwerpdisciplines in één instelling sloot in de visie van de staatssecretaris aan op de groeiende onderlinge beïnvloeding van de werkvelden in deze sector.